تاملی بر عقب‌ماندگی ما

دکتر طباطبایی در کتاب (دیباچه‌ای بر نظریه انحطاط ایران) کوشیده است تا از منظر اندیشه‌ی سیاسی با سنجش برخی تحولات سیاسی؛ اجتماعی و فکری جامعه‌ی ایران؛ در دوره‌ی صفویان تا قاجاریان؛ طرحی از نظریه‌ی انحطاط ایران به دست دهد؛ انحطاطی که از نظر ایشان از دوره‌ی دوم حکومت صفویان به بعد بر ایران سیطره یافت. در این بررسی از کتاب دکتر طباطبایی دو پرسش اصلی مورد توجه بوده است: 1ـ آیا شرحی که ایشان از تحولات اندیشه‌ی سیاسی در این دوره به دست می‌دهد با واقعیت این دسته تحولات در ایران سازگار است یا خیر؟ 2ـ آیا اساسا از منظر تاریخ اندیشه و یا تاریخ اندیشه‌ی سیاسی می‌توان به نظریه‌پردازی درباره‌ی انحطاط فراگیر ایران در این دوره پرداخت و آیا ایشان صرفا از این منظر به طرح مولفه‌های خود از نظریه‌ی انحطاط پرداخته و توانسته است؛ درکل؛ اصلا؛ انحطاط را که برای ایران قایل شده نظریه‌پردازی کند؟ در کنار پاسخ به این دو پرسش اصلی؛ موضوعات دیگری از کتاب نیز مورد توجه و نقد قرار گرفته است.